UPS مخفف عبارت Uninterruptible Power Supply به معنی منبع تغذیه بدون وفقه است.
قطع برق شهر یک اتفاق عادی است که در پیشرفته ترین کشورهای دنیا نیز گرچه به ندرت ولی اتفاق می افتد اما همیشه قطع برق به انجام مجدد کارها به مدت یکی دو ساعت ختم نمی شود و ممکن است خسارات زیادی را در بر داشته باشد به عنوان مثال یک بانک اگر مدتی بدون برق باشد در سیستم آن اختلال وارد می شود و یا یک سرویس دهنده اینترنت و یا یک سرور اگر مدتی بدون برق باشند به مرور مخاطبان خود را از دست خواهد داد در این جاست که UPS به کمک می شتابد.
یکی از مشکلات برق شهر نوسانات شدید لحظه ای است. این رخداد که دلایل گوناگونی از جمله صاعقه و القای کابل های ارتباطی دارد موجب صدمات جدی به وسایل الکتریکی می شود چه بسا زمانی که دستگاهی از جمله رایانه خاموش بوده و به دلیل این که دوشاخه آن به پریز متصل بوده صدمه دیده است.
به همین دلیل توصیه می شود در زمانی که دستگاه ها خاموش هستند آنها را از پریز برق جدا کنید. از دیگر مسائل موجود نویز الکتریکی است که ممکن است موجب قفل شدن (hang) رایانه و در نتیجه از دست رفتن اطلاعات شود.
افت لحظه ای ولتاژ که در اثر روشن شدن یک وسیله الکتریکی قوی به وجود می آید نیز می تواند موجب راه اندازی مجدد رایانه شده که از بین رفتن اطلاعات را در بر خواهد داشت.
توجه داشته باشید که کوچکترین نوسانات برق که حتی ممکن است نا محسوس باشد می تواند برای CPU مضر بوده و موجب سوختن و یا نیم سوز شدن ترانزیستورهای موجود در آن شود. به همین دلیل است که پس از مدت ها کار با رایانه مثلاً پس از یک سال متوجه می شوید که رایانه شما نسبت به روزهای نخست خودکند تر شده و بیشتر قفل می کند.
برای جلوگیری از صدمات ناشی از اختلالات برق شهر مطمئناً به شما خرید یک UPS توصیه نمی شود بلکه یک محافظ تقویت کننده برق حدوداً ۷۰۰ وات برای یک رایانه و دستگاه های جانبی آن کافی به نظر می رسد.
اما UPS علاوه برخاصیت های شوک گیری،تقویت و تنظیم برق شهر خصوصیات منحصر به فرد دیگری دارد که گاهی آن را برای رایانه های موجود در موسسات ضروری می کند.
وظیفه UPS
UPS های کوچک معمولاً درون خود، یک باتری دارند که هنگام وجود برق در حالت عادی آن را شارژ می کنند. هنگام قطع برق یا افت ولتاژ زمانی که ولتاژ از یک مقدار کمتر شود UPS به طور اتوماتیک منبع تغذیه رایانه را از برق شهر به باتری موجود درون خود تغییر می دهد این کار در مدت زمانی حدود یک یا دو میلی ثانیه انجام می پذیرد و در نتیجه رایانه متوجه قطع جریان الکتریکی نشده و به کار خود ادامه می دهد.
UPS های متفاوت با طول مدت پشتیبانی متفاوتی وجود دارد که بنا به نیاز و کاربد نوع مورد نظر استفاده می شود برخی UPS ها فقط برای مدت کوتاهی مثلاً 5 دقیقه به رایانه برق رسانی می کنند. این فرصت خوبی برای ثبت و ذخیره کارهای انجام شده است.
برخی دیگر نیز تا 45 دقیقه دوام تغذیه دارند و این امکان را به کاربران می دهند که طی این مدت کار خودرا تکمیل و به پایان برسانند. برای ادارات و مؤسسات بزرگ تر و مهمتر نیز UPS هایی طراحی شده است که مدت زمان بسیاری رایانه های موجود را د رهنگام قطع برق از بابت تغذیه پشتیبانی می کنند.
خوب است بدانید که برای کار های بزرگ UPS دارای باتری درون ساخته نبوده و فقط حکم یک شارژ کننده را دارند.برای این UPS ها باتری های بیرونی در نظر گرفته شده که بنا به نوع نیاز و به تعداد معین به UPS متصل می شوند.
می دانید که هنوز منبعی برای ذخیره جریان متفاوت ساخته نشده است باتری متصل به UPS نیز جریان مستقیم با DC دارند اما اکثر لوازم خانگی از جمله رایانه با برق متناوب شهر کار می کنند. بنابراین UPS یک مبدل نیز دارد که جریان DC را به AC تبدیل می کند.
این ها فقط وظایف UPS نیستند. UPS قابلیت کنترل جریان و ولتاژ و تنظیم و تقویت آنها را نیز دارد.
قابلیت های UPS
یکی از مهمترین کارایی های یو پی اس زمانی است که به هر دلیلی برق شهر قطع شود در این صورت دستگاه بدون وقفه وارد مدار شده و برق مصرفی را تامین نموده به گونه ای که دستگاه مورد نظرخاموش یا Reset نگردد.
دستگاه UPS دارای فیلترهای الکتریکی و الکترونیکی می باشد که باعث حذف نویزها و نوسانات برق شهر شده و مصرف کننده ها را در مقابل رعد و برق و ولتاژ بالا محافظت می نماید و برقی یکنواخت با شکل موج ثابت به مصرف کننده ارسال می دارد.
دارای تثبیت کننده ولتاژ (AVR (Automatic Voltage Regulator می باشد بصورتی که اگر مقدار ولتاژ ورودی (برق شهر) تغییر نماید در خروجی دستگاه همیشه ولتاژ 220 ولت را خواهیم داشت.
UPSها نویزها و نوسانات خط تلفن و مودم را نیز اصلاح می کنند.
موارد استفاده
دستگاه UPS تقریبا” در همه جا مورد نیاز می باشند چه در منازلی که دارای یک عدد کامپیوتر باشد و یا در شرکتها و ادارات بزرگ که چندین کامپیوتر , پرینتر, فکس, اسکنر , تلفن سانترال , سیستم های حفاظتی یا در مراکز تحقیقاتی , آزمایشگاهی و پزشکی و ….. می باشد. چرا که درزمان نبود برق شهر بتوان از این سیستم ها استفاده نمود و در زمان وصل برق شهر بتوان از آسیبهای جدی به سیستم ها جلوگیری نمود.
رنج و توان دستگاه ها
یو پی اس (UPS) ها دارای توانهای مختلفی می باشند که نسبت به میزان توان بار مصرفی , محاسبه و طراحی می گردد که معمولا” توان این دستگاه با واحد ولت آمپر (VA) نشان داده می شود. که رنجهای متداول بازار به این صورت می باشد : 600VA، 1KVA، 1.5KVA، 2KVA، 3KVA، 5KVA، 6KVA، 10KVA، 15KVA، 20KVA
زمان برق دهی (Backup Time)
زمان برق دهی دستگاه UPS متناسب با باتریهای مخصوص سیلد لید اسید (Sealed Lead Acid) که به آنها متصل می شود , است و واحد باتریها آمپرساعت (AH) می باشد که نسبت مستقیم با زمان برق دهی دارد.
نحوه قرار گیری باتریها
نحوه قرار گیری باتریها به سه حالت می باشد:
باتریها داخل دستگاه یو پی اس قرار می گیرند (Internal).
باتریها درکنار یو پی اس و در داخل کیس جداگانه قرار می گیرند ( External).
در اکثر مواقع یو پی اس ها قابلیت نصب باتری داخلی و خارجی را بطور همزمان دارند.